بسم الله الرحمن الرحيم
الحمدالله رب العالمين والصلوه و السلام علي سيدنا و نبينا ابي القاسم محمد المصطفي و آله الطاهرين واللعن الدائم علي اعدائهم اجمعين.
حضرت صديقه طاهره فاطمه زهرا صلوات الله عليها و علي ابيها و بعلها وبنيها در خطبه فدكيه فرمودند:پدرم رسول خدا صلي الله عليه وآله مي فرمود:«المرءُ يحفظ في ولده»احترام و تكريم انسان درباره فرزند او رعايت ميشود. جهت قدرشناسي ،شمه اي از زحمات فراوان و حقوق علمي استاد عاليقدرم ،علامه جامع معقول و منقول حضرت آيت الله العظمي حاج سيد محمود مجتهد سيستاني اعلي الله مقامه الشريف و امتثالاً لأمر آقازاده محترمشان سلاله السادات فاضل ارجمند حضرت حجه الاسلام والمسلمين آقاسيد جواد مجتهد سيستاني دام عزه العالي برآن شدم تا مطالبي راجع به حيات و زندگي علمي خويش بنگارم، باشد كه تجربه اي براي پويندگان دانش و تقرّب به خداوند و اوليائش و حق شناسي از استاد عاليقدرم باشد كه بقول شاعر:
هر هنر اوستا به او معروف شد - جان شاگردش بدو موصوف شد
بنده حقير شيخ علي محمد پور بيرجندي در يكي از توابع شهرستان بيرجند در خانواده اي مذهبي متولد شدم. پدرو جد بزرگوارم از ذاكرين حضرت اباعبدالله الحسين عليه السلام و معلم قرآن و در فقدان روحانيت جليل القدر افتخار نوكري اقامه مجلس عزاي سالار شهيدان ارواحنا له الفدا را داشتند.

ورودبه حوزه علميه
در سال 1362 شمسي وارد حوزه ي بيرجند شدم .حدود دو سال و نيم در آنجا بودم و از محضر اساتيد بزرگوار آنجا مخصوصاً دو عالم فرزانه آنجا فقيه اهل بيت عليهم السلام مرحوم آيت الله نابغ آيتي (قدس سره الشريف)،كه عالمي رباني و از استوانه هاي علمي آن ديار به شمار ميرفت و مرحوم آيت الله حاج شيخ جواد عارفي رحمه الله عليه كه از شاگردان مرحوم شيخ عبدالكريم حائري رضوان الله عليه و در تعليم و تربيت طلاب و دانش پژوهان نقش مهمي را بر عهده داشتند تلمّذ نموده تا اينكه به تشويق مرحوم آيت الله آيتي رضوان الله تعالي رحل اقامت در حوزه علميه مشهد مقدس افكنده و از نعمت مجاورت حضرت ثامن الحجج علي ابن موسي الرضا عليه آلاف التحيه والثناء برخوردار و با جديت تمام مشغول تحصيل شدم .
از ادبيات عرب ،مغني اللبيب ،مطوّل ،حاشيه ملا عبدالله ،معالم و بعضي از علوم غيررسمي را از محضر اديب بزرگ خراسان استاد گرانقدر حجت هاشمي فراگرفتم .اين درحالي بود كه در ضمن درس بامباحثه دوستان فاضل و تقرير دروس از حواشي و شروح زيادي مانند مَدرس الافضل ،حاشيه دسوقي ،حاشيه چلپي ،حاشيه سيالكوتي و كتب استاد حجت هاشمي استفاده و دروس را،عن تحقيق از مطالعه ،مباحثه ،تقريرو نوشتن مي آموختم.براي تقويت قواعد عقلي لئالي منظومه ملاهادي سبزواري را از محضر استاد فرزانه علامه زين الدين جعفر زاهدي رحمه الله عليه كه شخيصتي دانشمند و سالها استاد دانشكده معقول و منقول در دانشگاه فردوسي مشهد بودند فراگرفتم. منطق مظفر،جوهرالنقيد،اساس الأقتباس خواجه نصيررهبرخرد نيز از كتبي بودند كه در علم منطق بعضي را درس و بعضي را در ضمن، مطالعه ميكردم.
شرح لمعه جلد اول را در محضر استاد آيت الله سيد حسن صالحي و جلد دوم را در محضر عالم رباني مرحوم آيت الله آقا سيد جواد فقيه سبزواري رضوان الله عليه فراگرفتم.دنباله دروس سطح را در محضر آيات عظام و اساتيد گرام حضرت آيت الله مرتضوي ،آيت الله رضا زاده ،مرحوم آيت الله سعيدي كاشمري تَلمّذ نمودم.حدود دوازده سال و نيم دروس خارج فقه و اصول در محضر فقيه ورع و پارسا حضرت آيت الله العظمي مرحوم حاج ميرزاعلي آقافلسفي رضوان الله تعالي عليه كه مشتمل بر يك دوره و اندي اصول و فقه، نيز خارج مكاسب شيخ از ابتداء محرمه تا اول خيارات و خمس و قسمتي از كتاب ميراث ميباشد تلمّذ نمودم.وتمام دروس مذكورتقريرشده به زبان عربي ومكتوب است.
حدود چهارسال در محضر فقيه اصولي محقق، مرحوم آيت الله حاج سيد ابراهيم علم الهدي رضوان الله تعالي عليه ،خارج اصول ،قسمتي از استصحاب ،تعادل و تراجيح ،اجتهاد و تقليد،تلمّذ نمودم.دركنار دروس مذكور در مؤسسه دارالفقاهه كه براي اولين بار در حوزه مشهد به دستور فقيه و اصولي شهير مرحوم آيت الله العظمي آقا سيد محمد روحاني رحمه الله و رضوانه عليه و با اشراف مرحوم آيت الله مصباح موسوي رحمه الله عليه افتتاح شد ،كتابهاي مهم اصولي مانند كفايه الأصول ،محاضرات ،مصباح الأصول ،فوائد الأصول ،منتقي الأصول را بصورت محققانه به همراه عده اي از فضلاء ارجمند مورد مباحثه و كاوش دقيق علمي قرارمي گرفت.
دوستان فاضل و بزرگوارم كه خود هركدام از اساتيد برجسته و مفاخر حوزه مشهد هستند، استاد كنعاني ، استاد آقا سيد محسن حسيني فقيه ،استاد آقا مرتضي اسكندري ،استاد حسين آقا فرحناكي ،استاد آقا ابوالقاسم ذبيحي ،استاد ميردامادي ،استاد كرامتي ايّدهم الله تعالي.
بحمدالله والمنّه از همان زمان اشتغال به فراگيري سطح ،تدريس درحوزه را رسماً در سال 1368 از معالم شروع كردم ،كتابهاي منطق مظفّر،باب حادي عشر،بدايه المعارف اصول فقه مظفر هشت دوره ،شرح لمعه حدودسه دوره، رسائل شيخ انصاري پنج دوره ،مكاسب از ابتداء محرمه تا آخر خيارات سه دوره ،بيع و محرمه يك دوره ،كفايه الأصول پنج دوره.و اما تدريس دروس خارج، فقها و اصولا تاكنون كه سال 1395 شمسي است خارج اصول بر مدار كفايه الاصول از حيث ترتيب مباحث ازابتداء شروع و هم اكنون ودر مبحث عام و خاص و در فقه اجتهاد و تقليد بر مدار العروه الوثقي و بحث خمس و حج كه اخيربر محوريت مناسك حج تأليف محقق جليل القدر استاد اعظم مرحوم آيت الله العظمي خوئي قدس الله نفسه الزكيه مشغول مي باشم و اين مباحث نيز به صورت منظم نوشته ميشود علاوه بر تقرير بوسيله فضلاء ارجمند.

و اماتأليفات حقير

1. الوصول الي مسائل الاصول -تقريرات خارج اصول به زبان عربي 8 جلد.
2. تقريرات فقه 4 جلد.
3. تقريرات درس كفاية 4 جلد.
4. تقريرات درس مُطول 4 جلد.
5.  الفوائد الأصوليه -تأليفات خارج اصول تا كنون 3 جلد.
6.  الدّررالرضويه في فقه الاماميه -تأليفات خارج فقه تا كنون 4 جلد .
7. تلخيص الرياض-كه رياض السالكين از مهمترين شروح بر صحيفه سجاديه كه حقير آنرا تلخيص نمودم 1 جلد.
8. رساله اي در سعادت و شقاوت به فارسي.
9. رساله اي در هدايت و ضلالت به فارسي .
10. معارف عاليه -جلسات تفسيري استاد عظيم الشأن حضرت آيت الله العظمي حاج سيد محمود مجتهد سيستاني 4 جلد.
11. گفتار ماه رمضان فارسي -اين مجموعه تاكنون طبع نشده است.
12. اسرار و معارف حسيني فارسي 1 جلد - در سال 1382 شمسي براي اولين بار چاپ شده است.
13. نگين خاتم در سرزمين ماتم ،فارسي 1 جلد چاپ اول سال 1389 شمسي و نوشتجات متفرق در مناسبتها ،اعياد و وفيات.

 

با همه احترام و قدر شناسي از اساتيد عظام بايد بگويم از نعمتهاي بسيار بزرگي كه خداوند متعال به بركت مجاورت حضرت ثامن الائمه(عليه السلام) نصيب بنده فرمود تلمذ و درك محضر نوراني عالم رباني جامع بين معقول و منقول حضرت آيت الله العظمي آقاي حاج سيد محمود مجتهد سيستاني اعلي الله مقامه الشريف كه جد بزرگوارشان حضرت آيت الله العظمي آقا سيد علي سيستاني صاحب كرامات و مقامات عاليه از شجره طيبه نبويه به مقتضاي كَشَجَره طَيِّبه اَصلُها ثابت و فَرعُها فِي السَماء كه بفرموده حضرت استاد نسب شريفشان به سيد الحكماء اعجوبه دهر علامه مير داماد قدس سره الشريف ميرسد. ومصداق اين شعر كه:
اولئك آبائي فَجئني بمثلهم - اذا جمعتنا يا جريرالمجامع

اولين روزي كه بعد از اتمام ادبيات و معالم براي استفاده از محضرشان جهت تلمذ كتاب قوانين الأصول مرحوم ميرزاي قمي (قده) مشرف شدم و با چهره ي ملكوتي و نوراني آن عالم متقي و پرهيزكار مواجه شدم به راستي گمشده خويش را در وجودايشان يافتم. صدق و راستي از سيماي مباركش حقيقتاً مشهود و نمايان بود.بعد از قوانين كتاب كشف المراد علامه حلّي رضوان الله تعالي عليه كه شرح بر تجريد الاعتقاد محقق خواجه نصير طوسي قدس سره القدوسي و از كتب كلامي كم نظير از حيث اتقان و جامعيت است.
از ابتداء كتاب مبحث امور عامه تا به آخر كتاب كه مدت چهار سال و نيم طول كشيد در محضرشان تلمذ نمودم و سپس كتاب مستمسك العروه مرحوم آيت الله حكيم رضوان الله عليه كه بفرموده استاد عظيم الشأن اين كتاب عصاره فقه نجف است از اجتهاد و تقليد تا قسمتي از طهارت و بعدهم درس منظومه را شروع فرمودند كه بعد از مدتي به جوار حضرت حق و اولياء الهي شتافتند. درود خدا برروان پاك و تابناكشان باد. براستي مجلس درس ايشان در بيان مطالب و اصول و قواعد علمي خلاصه نميشد بلكه مجلسي بود براي تهذيب نفس و نورانيت قلب به آيات و روايات نوراني ائمه معصومين (عليهم السلام) و بيان معارف ديني و ارشاد و هدايت به صراط مستقيم اسلام كه همان صراط حضرت امير المؤمنين صلوات الله عليه است.
زبان ايشان مترنم به احراز و اوراد و اسماء حسني الهي بود.آيات آخر سوره حشر را با حالت خاص تلاوت مي فرمود كه عظمت و جلالت خداوند سبحان روح و روان شنونده را تحت تأثير قرار ميداد. زيرا تلاوت آيات خداي حكيم هرگاه از زبان و قلب پاكيزه و معرفت والا واعتقاد و ايمان راسخ بما أنزل الله تعالي علي نبيّه محمد صلي الله عليه و آله برخيزد آثار عجيب خواهد داشت كه بفرموده حضرت امام جعفر صادق (عليه السلام) قرآن كريم و كلام خدا تجلي حق است و عظمت و علم و قدرت و حكمت خدا بر كلامش تجلي نموده.
ايشان مصداق بارز اين حديث شريف بود كه امام صادق عليه السلام از رسول خدا صلي الله عليه و آله روايت فرمودند كه حواريون به حضرت عيسي عليه السلام عرض كردند «من نجالس يا روح الله ؟قال من يذكركم الله رؤيته و يزيد في علمكم منطقه و يرغبكم في الاخره عمله (اصول كافي ج 1/ 39)
با كسي مجالست كنيد كه ديدنش خداوند را بياد شما آورد و گفتارش بر دانش شما بيفزايد و رفتارش شمارا به آخرت ترغيب كند.
در روايت دارد «اتقوا فراسته المومن فانه ينظر بنورالله»
ايشان با يك نگاه طرف را مي شناخت و گاهي از اخلاق بعضي از دوستان در محيط خانه خبر داد و طرف ،خودش اعتراف كرد كه مطلب چنين است. استخاره ايشان با تسبيح بر اساس قواعد علم جفرو خبر دادن از نيت طرف و خصوصيات آن شاهدي ديگر بر فراست و نورانيت آن مرد بزرگ بود.وكم له من نظير.
استاد عظيم الشأن ما فقيهي وارسته، متكلمي زبردست، مفسري بزرگ وآگاه به رموز ولطائف قرآني و آشنا و مطلع به روايات اهل بيت عليهم السلام در تفسير آيات و اصول و فروع دين روايهً و درايهً و به علوم و قواعد عقلي و فلسفي و اشكالات وارده بر آن مسلط بود. براستي فاني در محبت و ارادت تمام به ائمه طاهرين خصوصاًحضرت امام المتقين ويعسوب الدين حضرت امير المؤمنين صلوات الله وسلامه عليه بود.از مدافعان حريم ولايت آنحضرت و اولاد طاهرينش بود.
علوم و دانش هاي گوناگون ،حقائق و معارف وحياني از سينه ي پاكش موج ميزد كه به مضمون «في الحديث المستفيض النبوي: من أخلص لله عمله اربعين يوماً جرت ينابيع الحكمه من قلبه علي لسانه »خداوند منان را شاكر و سپاسگزارم كه با همه كمي قابليت از محضرمبارك و نوراني آن عالم رباني بهره مند شدم كه به ما درس دينداري و دين شناسي و تفقه در معارف دين و از همه مهمتر درس ولايت ائمه طاهرين(ع) را آموختند.و اينكه راه حق و حقيقت و صراط مستقيم اسلام و شريعت مقدسه حضرت خاتم النبيين عليه افضل صلوات المصلين و در يك جمله تولي و تبري مي باشد كما في الروايات الكثيره به اينكه «هل الدين الا الحب و البغض » و بقول شاعر:
«چه كنم حرف دگر ياد نداد استادم».

از جمله تلامذة ايشان كه بنده از نزديك مي شناسم فضلاء ارجمند و دانشمند از جمله مانند استاد دكتر قرباني لاهيجاني، استاد شيخ مرتضي اسكندري، حاج آقا متين، سلاله السادات سيد عباس يوسفي، حاج آقا بكائيان ،حاج آقاي شعباني ،حاج آقاي حسيني ،مرحوم حاج شيخ مصطفي خبازيان، مرحوم آقاي پيش نمازي و...بودند.
با اندوه فراوان ميگويم استاد عظيم الشأن ما اين ستاره درخشنده آسمان فقاهت از شجره طيبه رسالت و امامت در شانزدهم شهر الله رمضان 1414(هـ .ق) 8 اسفند ماه 1372 (هـ .ش) روح پاكش به جوار رضوان رحمت الهي و اجداد طاهرينش سلام الله عليهم پرواز و اين براي آن عالم رباني استمرار سير كمال صعودي و خسارت و محروميت براي جامعه شيعه عموما و جويندگان علم و معرفت خصوصا بود.
كما في الحديث عن المعصوم عليه السلام :اذامات المؤمن الفقيه ثلم في الأسلام ثلمه لا يسدها شيء.

20 رجب المرجب 1437 هجري قمري 9 ارديبهشت 1395 هجري شمسي.
وسلام عليه يوم ولدو يوم مات و يوم يبعث حيا.
اقل العباد
علي محمدپوربيرجندي